Шрифт:
Закладка:
684
De Vlieger and Homburg, ‘Technische vernieuwing’, 14 – 21, Hazewinkel, ‘Opkomst’, 67 – 75, Ciriacono, ‘Ceruse’.
685
Klooster, Illicit riches, 180, Israel, ‘Economic contribution’, 515, 528 – 529.
686
Klooster, Illicit riches, 180 – 181.
687
Van den Hoek Ostende, ‘Chocolaadmolens’, 65 – 68, Wintle, ‘Economie Zeeland’, 110, Van de Voort, Westindische plantages, table XII.
688
Reinders and Wijsenbeek (ed.), Koffie, 25 – 33, 155 – 157.
689
Lootsma, ‘Stijfselmakerij’, 117 – 164, De Jong, Walvisvaart, Verster, Lederindustrie.
690
Briels, Zuid-Nederlanders, 218.
691
Bütfering, ‘Niederländische Exulanten’, passim, Eßer, Niederländische Exulanten in England, passim, Schilling, ‘Confessional migration’, 321.
692
Brulez, De firma Della Faille, passim, idem, ‘Diaspora,’ passim.
693
Briels, Zuid-Nederlanders, 220, Briels, ‘Zuidnederlandse immigratie’, Lucassen, Long distance migration, 7. Цифра Брильса в 150 000 человек, очевидно, слишком высока, поскольку она частично основывается на данных о количестве иностранцев в голландских городах в 1622 г., которые включают и мигрантов во втором поколении, см. Lucassen and Penninx, Nieuwkomers, 30 – 32 и Frijhoff ‘Migrations religieuses’, 587 – 588. Обзор различных мнений относительно количества мигрантов см. в De Schepper, ‘Belgium nostrum’, 98.
694
Например, см: Cipolla, Before the Industrial Revolution, 176 – 177, Schilling, ‘Innovation through migration’.
695
De Roever, ‘Over den invloed’, 141 – 143, Eggen, De invloed; Van Schelven, Omvang en invloed; см. предисловие к Van Dillen, Bronnen (ed.), vol. I.
696
Новый вклад в дискуссию по данному вопросу внесли Kaptein, Hollandse textielnijverheid, Gelderblom, Zuid-Nederlandse kooplieden, и Lesger, Handel.
697
Согласно данным в Nusteling ‘Huguenot emigrés’, 29.
698
Berg, Refugiés, 196 – 212.
699
Pringsheim, Beiträge, 32 – 34.
700
Desmarest, ‘Second mémoire’, 665. Это утверждение признавал, например, Gillispie, Science and polity in France, 445 – 446.
701
Scoville, Persecution Huguenots, 347, Scoville, ‘Huguenots’, 342 – 348.
702
Israel, ‘Economic contribution’, 505, 508, 513, Israel, European Jewry, 51, 58.
703
Sombart, Die Juden, Wolff, ‘Eerste vestiging Joden’.
704
См. Bieleman, Geschiedenis landbouw, 33 – 76.
705
Priester, Geschiedenis Zeeuwse landbouw, 353, Wiskerke, ‘Meekrapbedrijf ’, 14 – 18, 85 – 93.
706
Verhulst, Landschap Vlaanderen, 42 – 43, 78, Leenders, ‘Diffusie’, 198.
707
Leenders, ‘Diffusie’, 198 – 203, там же, Verdwenen venen, 143 – 147, 151, 156, 212 – 216.
708
Stol, Veenendaal, 25, 32 – 33.
709
Stol, Veenendaal, 36 – 40, Soly, Urbanisme en kapitalisme, 251 – 255.
710
Gerding, Vier eeuwen turfwinning, 349 – 350.
711
Renes, ‘Slagturven’, 6 – 7, Leenders, Verdwenen venen, 247, Diepeveen, Vervening, 31 – 37, Augustijn, Zeespiegelrijzing, 508 – 510, Ibelings, ‘Begin slagturven’, 1, 8.
712
Dekker, Zuid-Beveland, 132 – 133.
713
Barentsen, ‘De zeedijk’, Ciriacono, ‘Venise’, 301.
714
Baars, ‘Geschiedenis bedijking Deltagebied’.
715
Так в оригинале. – Прим. ред.
716
Arends, Sluizen, 14 – 16, Hadfield, World canals, 30 – 31, Vance, Capturing the horizon, 42 – 43.
717
Van Dam, ‘Ecological challenges’, 515.
718
Bauters, Vlaamse molens, 21 – 22, Notebaart, Windmühlen, 133.
719
Stroop, Molenaarstermen, 5 – 6, 225 – 226.
720
Coutant, ‘L’étude des moulins à vent’, 16 – 23, Lohrmann, ‘Turmwindmühlen’, 31 – 3, 37 – 38.
721
Coutant, ‘L’étude des moulins à vent’, 11 – 12. Denewet, ‘Wasserschӧpfmühle’, свидетельствует о существовании дренажной мельницы (hoosmolen) близ Гента еще в 1316 г., но он не подтверждает, что она была ветряной мельницей.
722
Krans, «De kraen subject», Sijnke, ‘Stadskranen’.
723
Hadfield, World canals, 30 – 31, 34, Vance, Capturing the horizon, 44 – 49.
724
Parker, Military revolution, chapter 1, esp. 12 – 13.
725
Brulez, ‘Gewicht oorlog’, 394, Parker, Military revolution, 12 – 13.
726
Taverne, In ’t land van belofte, 127 – 129, Van den Heuvel, ‘Pampiere bolwercke’, глава 5.
727
Van den Heuvel, ‘Pampiere bolwercke’, везде, Westra, Nederlandse ingenieurs, везде.
728
Rijpma, Ontwikkelingsgang van Kampen, 74 – 75, Häpke, Niederländische Akten, I, 361 – 362 nrs. 354 и 355.
729
Nanninga Uiterdijk, ‘Een baggermachine’, везде; Conradis, Die Nassbaggerung, 24 – 27, особенно 45.
730
Unger, Dutch shipbuilding, 29 – 31, там же, ‘Netherlands herring fishery’.
731
Unger, Dutch shipbuilding, 24.
732
Van de Moortel, Cog-like vessel, Asaert, Antwerpse scheepvaart, 108, Unger, Dutch shipbuilding, 24, там же, Ship, 138 – 144, 163 – 169.
733
Unger, Ship, 216 ff., Asaert, ‘Scheepvaart en visserij’, 128, Lesger, Hoorn, 79 – 80.
734
Unger, Dutch shipbuilding, 35 – 38.
735
Moerman, ‘Seylsteen en kompas’.
736
Davids, Zeewezen, 61 – 66.
737
Unger, ‘Technical change’, 286 – 308.
738
Van Houtte and Van Uytven, ‘Nijverheid en handel’, 106 – 107.